Τρίτη 11.02.2025,  

Ο Κάρολος Ντίκενς άλλαξε τον τρόπο που νιώθουμε τα Χριστούγεννα

Δημοσιεύτηκε στις 19/12/2024 στην κατηγορία Σημειωματάριο  |  δεν υπάρχουν σχόλια

Το έτος ήταν 1843, και ο Κάρολος Ντίκενς αντιμετώπιζε ένα σοβαρό πρόβλημα. Το τελευταίο του μυθιστόρημα, Martin Chuzzlewit, δεν πήγαινε καλά στις πωλήσεις, και οι εκδότες του απειλούσαν να μειώσουν το μηνιαίο του εισόδημα κατά 50 λίρες, ένα ποσό καθόλου αμελητέο εκείνη την εποχή. Με ένα πέμπτο παιδί καθ’ οδόν και οικονομικές πιέσεις που ολοένα μεγάλωναν, ο Ντίκενς χρειαζόταν απεγνωσμένα μιά νέα ιδέα που θα μπορούσε να κερδίσει τους αναγνώστες του, και μάλιστα, γρήγορα. 

Εν τω μεταξύ, στο Παλάτι του Μπάκιγχαμ, ο Γερμανός σύζυγος της βασίλισσας Βικτωρίας, ο πρίγκιπας Άλμπερτ, είχε ήδη προσαρμοστεί άψογα στον ρόλο του. Ο γάμος τους, μόλις τρία χρόνια πρίν, είχε ήδη ευλογηθεί με δύο παιδιά, και η νεαρή βασιλική οικογένεια ετοιμαζόταν να γιορτάσει την περίοδο των Χριστουγέννων με το χαρακτηριστικό στύλ και την πολυτέλεια της εποχής. 

Σε αυτό το σκηνικό, συναντήθηκαν δύο τόσο διαφορετικοί άνθρωποι, έστω και έμμεσα. Από τη μία ο Ντίκενς, ένας συγγραφέας που πάλευε να ξανακερδίσει το κοινό του, και από την άλλη η ειδυλλιακή βασιλική οικογένεια που προσπαθούσε να προσαρμοστεί στα βικτωριανά ιδεώδη και την ανανέωση των χριστουγεννιάτικων παραδόσεων.

Ο Ντίκενς ήξερε ότι δεν είχε, απλώς, ανάγκη από άλλη μια ιστορία, είχε ανάγκη από κάτι που θα άγγιζε βαθιά τις καρδιές του κόσμου. Και κάπως έτσι, μέσα από την πίεση, τις ανησυχίες και την απέραντη ανάγκη για έμπνευση, γεννήθηκε το A Christmas Carol. Το βιβλίο ήταν η απάντηση του Ντίκενς στις ανησυχίες της εποχής, το σχόλιό του για την κοινωνική κατάσταση, αλλά και ένας ύμνος στην αλλαγή και την δύναμη της καλοσύνης. 

Η Χριστουγεννιάτικη Ιστορία του Ντίκενς δεν επηρέασε μόνο τη λογοτεχνία, αλλά και τον τρόπο που γιορτάζουμε τα Χριστούγεννα μέχρι και σήμερα. Και, κάπου ανάμεσα στους αναστεναγμούς και τις δυσκολίες του συγγραφέα και τους στολισμούς στο Παλάτι του Μπάκιγχαμ, ξεκίνησε μιά νέα εποχή όπου η παράδοση, η ιστορία και το συναίσθημα συνδέθηκαν άρρηκτα.

Έτσι, ο Ντίκενς πήρε την τολμηρή απόφαση να γράψει μιά χριστουγεννιάτικη ιστορία. Ήταν Οκτώβριος, και άν κατάφερνε να ολοκληρώσει το έργο του γρήγορα, το βιβλίο θα μπορούσε να βρεθεί στα ράφια πρίν τα Χριστούγεννα. Δεν ήταν η πρώτη του απόπειρα σε αυτό το είδος, είχε ήδη γράψει τέσσερις χριστουγεννιάτικες ιστορίες. Μία από αυτές, ωστόσο, του φαινόταν ιδανική για να εξελιχθεί περισσότερο.

Η ιστορία, The Story of the Goblins Who Stole a Sexton, από το μυθιστόρημά του, The Pickwick Papers, διηγείται την μεταστροφή ενός κακοδιάθετου άνδρα που άλλαξε γνώμη σχετικά με τα Χριστούγεννα, μετά την επίσκεψη των καλικάντζαρων, που του έδειξαν εικόνες από το παρελθόν και το μέλλον του. Αυτή η ιστορία έγινε η έμπνευση για τη νέα του δημιουργία, την ιστορία ενός γεροπαράξενου επιχειρηματία που μισεί τα Χριστούγεννα. 

Μέσα σε μόλις έξι εβδομάδες, ο Ντίκενς ολοκλήρωσε το νέο του έργο. Κάθε βράδυ, άφηνε το σπίτι του και περπατούσε στους δρόμους του Λονδίνου. Οι γειτονιές, γεμάτες καπνισμένες προσόψεις και την αέναη βουή της πόλης, ήταν το ιδανικό σκηνικό για να πάρει μορφή η ιστορία. Καθώς βάδιζε στα στενά, η ιδέα του φιλάργυρου που αλλάζει αφού τον επισκέπτονται τα φαντάσματα του Παρελθόντος, του Παρόντος και του Μέλλοντος, έπαιρνε σχήμα.

Μέχρι τις αρχές Δεκεμβρίου, το A Christmas Carol ήταν έτοιμο. Το βιβλίο κυκλοφόρησε στις 19 Δεκεμβρίου 1843. Μέχρι την Παραμονή των Χριστουγέννων, τα πρώτες έξι χιλιάδες αντίτυπα είχαν εξαντληθεί. Οι εκδότες του, Chapman and Hall, κατάφεραν να βγάλουν άλλες δύο εκδόσεις πρίν τελειώσει το έτος. Μέχρι τα Χριστούγεννα του 1844, είχαν κυκλοφορήσει δεκατρείς εκδόσεις, ένα πραγματικά εντυπωσιακό επίτευγμα για την εποχή. Ο Ντίκενς είχε, πλέον, στα χέρια του μιά εκδοτική επιτυχία που ούτε ο ίδιος θα μπορούσε να προβλέψει. 

Το κοινό ερωτεύτηκε την ιστορία. Το μήνυμά της ήταν απλό, αλλά συγκινητικό, τα Χριστούγεννα πρέπει να είναι μιά περίοδος για τους φίλους και την οικογένεια, για συγχώρεση, για λύτρωση και γενναιοδωρία. Πάνω απ’ όλα, όμως, η ιστορία του Σκρούτζ θύμιζε στους ανθρώπους την αξία του να νοιάζονται για εκείνους που δεν ήταν τόσο τυχεροί. Σε έξι μόλις εβδομάδες, ο Ντίκενς είχε καταφέρει κάτι μοναδικό, να συλλάβει την ουσία των Χριστουγέννων και να την αποτυπώσει στις σελίδες του βιβλίου του.

Τα Χριστούγεννα που ξέρουμε και αγαπάμε σήμερα, χρωστούν πολλά στον άνθρωπο που περπατούσε στους δρόμους του Λονδίνου και ονειρευόταν έναν καλύτερο κόσμο. 

Ενώ ο Ντίκενς μάγευε τους αναγνώστες με τη νέα του νουβέλα, μιά παράδοση έκανε το ντεμπούτο της στα Χριστούγεννα της βασιλικής οικογένειας, μιά παράδοση που πολύ γρήγορα θα γινόταν αναπόσπαστο μέρος της γιορτής, όπως και το μήνυμα ειρήνης και αγάπης που αναδύεται από την ιστορία του φιλάργυρου Εμπενίζερ Σκρούτζ. 

Ο πρίγκιπας Άλμπερτ έφερε ένα χριστουγεννιάτικο δέντρο στο παλάτι. Άν και τα χριστουγεννιάτικα δέντρα υπήρχαν ήδη σε κάποιες γωνιές της χώρας, ωστόσο, ήταν πολύ πιό συνηθισμένα στη γενέτειρά του, την Γερμανία.

Η πραγματική επανάσταση του δέντρου, ωστόσο, ήρθε λίγο αργότερα. Το 1848, μιά εικόνα της βασιλικής οικογένειας δημοσιεύτηκε στο London Illustrated News. Στην εικόνα, ο Άλμπερτ, η Βικτώρια και τα παιδιά τους στέκονταν γύρω από ένα όμορφα στολισμένο δέντρο. Το χριστουγεννιάτικο δέντρο δεν ήταν, πλέον, μιά ξενόφερτη παράδοση, έγινε το απόλυτο σύμβολο των βικτωριανών Χριστουγέννων. 

Μέσα σε λίγα χρόνια, σπίτια σε όλη την Αγγλία γέμισαν δέντρα, στολίδια και φώτα, με τους ανθρώπους να ακολουθούν το παράδειγμα της βασιλικής οικογένειας. Tο χριστουγεννιάτικο δέντρο και το μήνυμα του Ντίκενς έγιναν τα δύο σύμβολα της γιορτής, το πρώτο σύμβολο στολισμού και ζεστασιάς, και το δεύτερο υπενθύμιση της καλοσύνης και της αλλαγής. Η μαγεία των Χριστουγέννων, πλέον, ήταν παντού. 

Μέσα σε μία δεκαετία, το χριστουγεννιάτικο δέντρο είχε γίνει το απόλυτο σύμβολο της γιορτινής πολυτέλειας για κάθε εύπορη οικογένεια στη Βρετανία. Όλοι ήθελαν να μιμηθούν τη βασιλική οικογένεια και να στολίσουν το δικό τους δέντρο, φέρνοντας στο σαλόνι τους λίγη από τη λάμψη του παλατιού. 

Για τους φτωχότερους, ωστόσο, το δέντρο παρέμενε ένα άπιαστο όνειρο. Ήταν κάτι που μπορούσαν να θαυμάσουν μόνο από μακριά, ίσως σε κάποια πλατεία ή δημόσιο χώρο, καθώς τα στολισμένα δέντρα άρχισαν να εμφανίζονται ολοένα και πιό συχνά σε κεντρικά σημεία. Όμως, μέχρι το 1906, φιλανθρωπικές οργανώσεις άρχισαν να φροντίζουν ώστε ακόμη και τα παιδιά από τις φτωχογειτονιές του Λονδίνου να απολαύσουν την ομορφιά του. Για τα παιδιά, που συχνά μεγάλωναν μέσα στην σκληρότητα και την στέρηση, το δέντρο ήταν ένα σύμβολο ελπίδας, μια ματιά σε έναν κόσμο όπου το φώς και η χαρά ήταν εφικτά.

Η δημοτικότητα του χριστουγεννιάτικου δέντρου υπέστη ένα πλήγμα κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, καθώς η χώρα βυθίστηκε στον πόλεμο, και οι πολίτες είχαν άλλα στο μυαλό τους. Ωστόσο, μέχρι τη δεκαετία του 1920, τα δέντρα είχαν επιστρέψει δυναμικά. Πλέον, δεν ήταν προνόμιο των πλουσίων.  

Ο Ντίκενς έκανε την πρώτη δημόσια ανάγνωση της Χριστουγεννιάτικης Ιστορίας το 1853. Η ανταπόκριση ήταν τόσο θερμή που η ανάγνωση της ιστορίας επαναλαμβανόταν κάθε χρόνο, μέχρι το τέλος της ζωής του. Η επιτυχία του βιβλίου έγινε αμέσως αισθητή και στη σκηνή, τρείς θεατρικές διασκευές ανέβηκαν ήδη τον πρώτο μήνα μετά την κυκλοφορία του, και μέχρι τον Φεβρουάριο του 1844, ο αριθμός αυτός είχε φτάσει τις οκτώ. 

Μέχρι την αυγή του 20ού αιώνα, τα Χριστούγεννα είχαν γίνει μιά καθολική παράδοση. Οικογένειες σε όλη την χώρα συγκεντρώνονταν για να ανταλλάξουν δώρα, να παίξουν παιχνίδια και να θυμηθούν όσους δεν ήταν τόσο τυχεροί. Ακόμη και τα πιό ταπεινά σπίτια άρχισαν να στολίζουν το δικό τους χριστουγεννιάτικο δέντρο, ενώ οι κουζίνες γέμιζαν αρώματα από το εορταστικό τραπέζι. 

Για εκείνους που μπορούσαν να το αντέξουν οικονομικά, μιά άλλη αλλαγή είχε κάνει την εμφάνισή της, η παραδοσιακή χήνα έδωσε σταδιακά την θέση της στην γαλοπούλα. Ήταν το νέο σύμβολο της γιορτής, και η προετοιμασία της βασιζόταν στις οδηγίες του Ντίκενς.

Η Χριστουγεννιάτικη Ιστορία του Ντίκενς έγινε το ίδιο το πνεύμα των Χριστουγέννων, μιά δύναμη που άλλαξε για πάντα τον τρόπο που βλέπουμε και γιορτάζουμε την πιό αγαπημένη γιορτή του χρόνου. Εισχώρησε τόσο βαθιά στη χριστουγεννιάτικη παράδοση, που κατάφερε ακόμη και να επηρεάσει τη γλώσσα μας. 

Η φράση "Καλά Χριστούγεννα!" - Merry Christmas!, που μέχρι τότε δεν ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένη, απέκτησε νέα ζωή και έγινε το τυπικό χαιρετιστήριο της εποχής, χάρη στο βιβλίο. Από την άλλη πλευρά, το "Bah! Humbug!" η γκρινιάρικη δήλωση του Σκρούτζ για τα Χριστούγεννα, βρήκε την θέση του στο καθημερινό λεξιλόγιο.

Αλλά η επιρροή της ιστορίας δεν σταμάτησε εκεί. Η ίδια η λέξη "τσιγκούνης," - miser, άρχισε να ξεθωριάζει, παραχωρώντας τη θέση της στο όνομα "Σκρούτζ." Άν κάποιος δεν έβαζε το χέρι στην τσέπη, ειδικά την περίοδο των γιορτών, δεν τον αποκαλούσαν πιά τσιγκούνη, ήταν ένας Σκρούτζ. Το όνομα του χαρακτήρα έγινε ετικέτα, ένα πολιτισμικό σύμβολο που ακόμη και σήμερα χρησιμοποιείται για να περιγράψει εκείνους που αρνούνται την χαρά και την γενναιοδωρία των Χριστουγέννων. 

Η Χριστουγεννιάτικη Ιστορία του Ντίκενς είναι ένα πολιτισμικό φαινόμενο. Από την πρώτη στιγμή της κυκλοφορίας της, έχει γνωρίσει αμέτρητες διασκευές για το θέατρο, το ραδιόφωνο και την τηλεόραση, ενώ οι κινηματογραφικές εκδοχές της ξεκινούν ήδη από το 1901, με την κυκλοφορία της μικρού μήκους ταινίας Marley’s Ghost. 

Από τότε, η ιστορία του Σκρουτζ έχει περάσει από κάθε πιθανή μορφή και ύφος, από την κλασσική εκδοχή του 1951 με τον Άλαστερ Σίμ, μέχρι το μουσικό Scrooge του 1970 με τον Άλμπερτ Φίνεϊ, τη σατιρική ταινία του 1988 με τον Μπίλ Μάρεϊ στο ρόλο ενός σύγχρονου "γρουσούζη" στη Νέα Υόρκη, και φυσικά τη αγαπημένη εκδοχή με τους Muppets.

 Η επιρροή της ιστορίας, όμως, ξεπερνά τις πιστές διασκευές. Το αποτύπωμα της Χριστουγεννιάτικης Ιστορίας βρίσκεται παντού. Στις χριστουγεννιάτικες ταινίες, βλέπουμε το DNA της, από το φιλικό "χριστουγεννιάτικο φάντασμα" Κλάρενς στο It’s a Wonderful Life, μέχρι τον δύστροπο χαρακτήρα του Τζέιμς Κάν στην κωμωδία Elf. Χωρίς τον Ντίκενς, οι χριστουγεννιάτικες ταινίες που αγαπάμε ίσως να ήταν εντελώς διαφορετικές, και το ίδιο ισχύει για δεκάδες βιβλία, θεατρικά έργα, ραδιοφωνικά προγράμματα, κόμικς και διαφημίσεις. Κάθε χρόνο, ο Σκρούτζ και η παρέα του βρίσκουν τρόπο να εμφανιστούν, ειδικά στις διαφημίσεις, καθώς οι μεγάλες εταιρείες ανταγωνίζονται για την προσοχή, και τα χρήματά μας. 

Σήμερα, ο συνδυασμός των επιρροών του πρίγκιπα Άλμπερτ και του Τσάρλς Ντίκενς διαμορφώνει τον τρόπο που ζούμε τα Χριστούγεννα. Από το στολισμένο δέντρο μέχρι τις ιστορίες που βλέπουμε και ακούμε, αυτά τα δύο πρόσωπα έχουν χαρίσει στην γιορτή τον πυρήνα της μαγείας της. Ένα είναι βέβαιο, χωρίς τον Ντίκενς και την Χριστουγεννιάτικη Ιστορία του, τα Χριστούγεννα δεν θα είχαν την ίδια λάμψη, ούτε την ίδια ζεστασιά. 

Η εισαγωγή του χριστουγεννιάτικου δέντρου άνοιξε το δρόμο για μιά πλημμύρα γερμανικών εορταστικών παραδόσεων και τη μοναδική συνάντηση του γερμανικού στοιχείου με τον κόσμο του Ντίκενς. Στις πόλεις και τα χωριά, οι άνθρωποι επισκέπτονται γερμανικές χριστουγεννιάτικες αγορές, όπου οι πάγκοι γεμάτοι με στολίδια και λιχουδιές στολίζονται από πωλητές ντυμένους με κάπες, καπέλα και κοστούμια που μοιάζουν σαν να βγήκαν κατευθείαν από μιά θεατρική παραγωγή της Χριστουγεννιάτικης Ιστορίας. Τα ποτήρια με Glühwein και τα λουκάνικα μπράτβουρστ καταναλώνονται με ευχαρίστηση, ενώ οι επισκέπτες αγοράζουν παραδοσιακούς γερμανικούς καρυοθραύστες, και παλιομοδίτικα φάντζ. Το αποκορύφωμα της διακόσμησης κάθε πόλης είναι το επιβλητικό χριστουγεννιάτικο δέντρο, κάτω από το οποίο οι μπάντες παίζουν τα παραδοσιακά γερμανικά χριστουγεννιάτικα κάλαντα "Άγια Νύχτα," συγκεντρώνοντας δωρεές για τους λιγότερο τυχερούς. Τα Χριστούγεννα σήμερα έχουν τη σφραγίδα του Ντίκενς, αλλά και ένα άγγιγμα του Ντύσελντορφ. 

Ενώ ο Πρίγκιπας Άλμπερτ άνοιξε την πόρτα σε μιά σειρά γερμανικών παραδόσεων, ο Ντίκενς εκλαΐκευσε τόσα πολλά από όσα θεωρούμε σήμερα αναπόσπαστο κομμάτι της εορταστικής περιόδου. Χωρίς αυτούς, τα Χριστούγεννα δεν θα ήταν τα ίδια. Αυτοί οι δύο σημαντικοί Βικτωριανοί μπορούν πραγματικά να χαρακτηριστούν ως οι άνθρωποι που "εφηύραν" τα Χριστούγεννα, δίνοντας στην γιορτή το ιδιαίτερο χρώμα, την ζεστασιά και τη μαγεία που αγαπάμε.

Πηγή: Facebook- Mairi Apostolides

 

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

 

Αλεξάντερ Σολζενίτσιν, ο διανοούμενος που αποκάλυψε τις σοβιετικές θηριωδίες

 

Εκτόρ Μπερλιόζ, ο δημιουργός της προγραμματικής μουσικής (video)

 

Ευγένιος Ο' Νηλ: Η μοναξιά του ανθρώπου είναι ο φόβος του για τη ζωή

 

Ο Πάμπλο Πικάσο μιλά για την τέχνη, τη ζωή, τη ζωγραφική, τον Ραφαήλ...

 

Λέων Τολστόι: Οι άνθρωποι δεν μπορούν να δουν την τρέλα τους...

 

Πολ Ελυάρ: Η άσβεστη φλόγα της ελπίδας

 

Το Bolero του Ραβέλ έγινε 96 ετών- δείτε τη μαγευτική Πλισέτσκαγια να το χορεύει (video)

 

H μέθοδος Μπροντέλ: Διαβάζοντας «αλλιώς» την ιστορία

 

Ο Λορέντζος Μαβίλης, τα σονέτα, το σκάκι και η «Λήθη»

 

Στέφαν Τσβάιχ, ο πιο πολυδιαβασμένος συγγραφέας του Μεσοπολέμου, γράφει για τον Κόσμο του Χθες

 

Ο Ιωάννης Συκουτρής γράφει για το Νόημα της Ζωής

 

Ο Τάκης Παπατσώνης μπροστά σε ένα λευκό, ελληνικό ερημοκλήσι

Γράψτε την άποψή σας

δεν βρέθηκαν σχόλια επισκεπτών...

Προσθέστε το σχόλιό σας

Ονοματεπώνυμο ή ψευδώνυμο  
Το e-mail σας (προαιρετικό - δεν δημοσιεύεται)  
Το σχόλιό σας

Δημοφιλέστερα άρθρα

Μια κοινωνία που εκδικείται δεν γίνεται πιο δίκαιη, γίνεται πιο πρωτόγονη

Αλμπέρ Καμί: Η αληθινή φρίκη της ύπαρξης δεν είναι ο φόβος του θανάτου, αλλά...

Άντον Τσέχωφ, «Ένας αριθμός»

Ο Τόμας Στερνς Έλιοτ γράφει για την ενότητα του ευρωπαϊκού πολιτισμού

Κρυμμένοι αρχιτεκτονικοί θησαυροί σε δρόμους της Αθήνας- Πού έμενε η μεγάλη ηθοποιός Κυβέλη

Πιστεύετε ότι είστε σημαντικός άνθρωπος, κύριε Χορν;

Είπε ο Γιάννης Τσαρούχης...

Ουίλλιαμ Μπάτλερ Γέιτς, ο λογοτέχνης της κελτικής συνεισφοράς στον ευρωπαϊκό πολιτισμό

Μνήμη Ολοκαυτώματος: Ποιοι και γιατί θέλουν να ταυτίσουν τους Εβραίους με τους ναζί

Η υφήλιος κινείται γύρω από την έναρξη της προεδρίας Τραμπ

Κι όμως, η βιολογία αναγνωρίζει μόνο δυο φύλα

Μένης Κουμανταρέας, ο δισεκατομμυριούχος της σκέψης και των παραισθήσεων

Ανατόλ Φρανς: Πώς το Κακό δίνει υπόσταση στο Καλό

Η μοναδική Μαρίκα Κοτοπούλη, το αντίβαρο στο Εθνικό Θέατρο και τα Ορεστειακά

Ο Διονύσιος Σολωμός γράφει για τη «Μητέρα μεγαλόψυχη»

Ροή ειδήσεων

Μ. Καραγάτσης: Σημασία δεν έχει τι γράφεις, αλλά πώς το γράφεις

Φερνάντο Πεσσόα: Πώς να ξεπλύνουμε το πεπρωμένο μας

Αλμπέρ Καμί: Η αληθινή φρίκη της ύπαρξης δεν είναι ο φόβος του θανάτου, αλλά...

Κανείς δεν είναι πιο επικίνδυνος από εκείνον που φαντάζεται τον εαυτό του αγνό στην καρδιά

Η δύσκολη σχέση του Γιοχάνες Μπραμς και του Φραντς Λιστ

Από τη μια ο Όργουελ, από την άλλη ο Χάξλεϊ

Η μοναδική Μαρίκα Κοτοπούλη, το αντίβαρο στο Εθνικό Θέατρο και τα Ορεστειακά

Ο Διονύσιος Σολωμός γράφει για τη «Μητέρα μεγαλόψυχη»

Μνήμη Ολοκαυτώματος: Ποιοι και γιατί θέλουν να ταυτίσουν τους Εβραίους με τους ναζί

Άρθουρ Σοπενχάουερ: Η σύμπτωση δεν έχει καμία θέση στη ζωή

Ουίλλιαμ Μπάτλερ Γέιτς, ο λογοτέχνης της κελτικής συνεισφοράς στον ευρωπαϊκό πολιτισμό

Ανατόλ Φρανς: Πώς το Κακό δίνει υπόσταση στο Καλό

Πιστεύετε ότι είστε σημαντικός άνθρωπος, κύριε Χορν;

Κι όμως, η βιολογία αναγνωρίζει μόνο δυο φύλα

Είπε ο Γιάννης Τσαρούχης...

Τελευταία σχόλια

all rights reserved | developed & hosted by Jetnet ©